ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ ΕΝΟΣ ΓΕΛΟΙΟΥ

Η ουσία και το βάθος μιας παράστασης αξιολογούνται με βάση τι ωθεί έναν σκηνοθέτη στο ανέβασμά της. Αποφασιστικός παράγοντας είναι το κίνητρο και ακολουθούν κατά πόδας ο τρόπος και η μέθοδος. Στη θεατρική μεταφορά του λογοτεχνικού κειμένου "Το όνειρο ενός γελοίου" του Φιόντορ Ντοστογιέφσκι, το βασικό που απασχόλησε την Έφη Μπίρμπα ως σκηνοθέτρια και υπεύθυνη για τη διαμόρφωση του σκηνικού χώρου και τον Άρη Σερβετάλη ως ερμηνευτή είναι η αταλάντευτη υποστήριξη των ιδεών τους, να λύσουν με μια ποιητική προσέγγιση καθετί που θεωρούν οι ίδιοι αλλά και ο συγγραφέας ασυμφιλίωτο και παράδοξο με τη ζωή, όπως είναι η έλλειψη αγάπης, η μοναξιά, ο φόβος, το μίσος, ο πόλεμος, ο θάνατος…

Ακολουθούν το νήμα που ξεδιπλώνει μέσα από την εξομολόγησή του ένας άνδρας, ο οποίος έχει απορριφθεί από το σύνολο. Η θλίψη τον οδηγεί σε μια φανταστική αυτοκτονία, μέχρι τη στιγμή που ένα όνειρο και μια συνάντηση με ένα παιδί θα ξυπνήσουν τη δύναμη του πνεύματός του και θα τον οδηγήσουν σε μια ανακατάταξη των πράξεών του, σε μια καινούργια θέαση του κόσμου. Άραγε, τι είναι όνειρο και τι πραγματικότητα, τι είναι ορατό και τι αόρατο; Ο Ντοστογιέφσκι δεν δίνει απαντήσεις, τις σκιαγραφεί όμως με τον τρόπο του στο κείμενο που έχει φιλοσοφικό αποτύπωμα, αγγίζει συλλογικές πληγές, αντιλαμβάνεται τη ζωή ως όνειρο, ως αντανάκλαση, εκστομίζει μηνύματα για τη λύτρωση της ανθρωπότητας. Ούτε η παράσταση δίνει απαντήσεις, λειτουργεί με ιδέες, ακόμα και ο χαρακτήρας είναι ιδέα, συμβολίζει μια αλήθεια.

Η σκηνοθέτρια και εικαστικός Έφη Μπίρμπα, καλλιτέχνιδα με ευθυκρισία και κατανόηση, "βούτηξε" τον ντοστογιεφσκικό αντι-ήρωα σε ένα κατακλυσμιαίο σκηνικό, σε μια λίμνη νερού γεμάτη αντανακλάσεις από μνήμες που κυοφορούν τα διάσπαρτα ξύλινα έπιπλα του σκηνικού. Παίζοντας με το φως και το σκοτάδι (σχεδιασμός Γιώργος Καρβέλας), με μια μουσική υπόκρουση που ενισχύει τη συναισθηματική απήχηση (Vangelino Currentzis), και έχοντας εμπιστοσύνη στην ευελιξία που διαθέτει ο Άρης Σερβετάλης, χαρίζει στην αφήγηση μια υπνωτιστική δύναμη και διαποτίζει το έργο με πνευματικότητα. Ήθος, συναίσθημα και κάτι υπερβατικό "φώτισε" η λεπτομερειακά δουλεμένη σκηνοθεσία της. Ο πρωταγωνιστής Άρης Σερβετάλης έχει τη φαντασία και την ψυχολογία για να κάνει δικό του το ρόλο που ερμηνεύει. Η ερμηνεία του δεν συνδέεται με τίποτα βαθυστόχαστο ή δήθεν. Είναι άμεσος, ευέλικτος, εκφραστικός, δίνει νόημα σε κάθε λέξη, με αντοχή κινείται διαρκώς στο συμβολικό σκηνικό. Η προσεκτική δουλειά του αντανακλάται στην "καθαρότητα" του λόγου.

Η παράστασή τους φέρνει συγκίνηση, λειτουργεί αφυπνιστικά και εγείρει σκέψεις γύρω από την τέχνη ως σύμβολο, που απευθύνεται σε όλους, με την ελπίδα να αφήσει ίχνη, να γίνει αισθητή και να κερδίσει ανθρώπους, όχι με λογικά επιχειρήματα, αλλά με την πνευματική ενέργεια με την οποία φορτίζει ο καλλιτέχνης το έργο.