Μια συγκλονιστική ερμηνεία από τον Ορφέα Αυγουστίδη

Μια συγκλονιστική ερμηνεία από τον Ορφέα Αυγουστίδη στον ρόλο του μαθηματικού που έσπασε τον κώδικα των Ναζί και έπειτα καταδικάστηκε για την ομοφυλοφιλία του σε μια εξαιρετική παράσταση πολλαπλής σημασίας.

Το 1954, λίγο πριν αυτοκτονήσει, ο Άλαν Τούρινγκ βρίσκεται σε κατ’ οίκον περιορισμό, ενώ επί δύο χρόνια υποβάλλεται σε θεραπεία "επιδιόρθωσης" της ομοφυλοφιλίας του λαμβάνοντας ένα κοκτέιλ ορμονών. Από εδώ ξεκινάει το έργο του Μπενουά Σολέ και εκτυλίσσεται με τη μορφή αναδρομής σε σημεία της ζωής αυτής της μαθηματικής διάνοιας, που εργάστηκε στη βρετανική αντικατασκοπία, επισπεύδοντας το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, και με την εργασία του πάνω στη δημιουργία μιας "μηχανής γενικής χρήσης" έθεσε τη βάση για τη δημιουργία των σύγχρονων υπολογιστών.

Στην εκδοχή του Οδυσσέα Παπασπηλιόπουλου, ο Ορφέας Αυγουστίδης επωμίζεται το ρόλο του Τούρινγκ αλλά και όσα πρόσωπα ανακαλεί σε αυτή τη νοητική διαδρομή. Με τη συμπύκνωση των προσώπων σε έναν ηθοποιό δεν αναδεικνύεται μόνο ο Αυγουστίδης ως ένας ικανότατος ερμηνευτής που αλλάζει προσωπεία με οδηγό το σώμα, τη φωνή και το τεράστιο ταλέντο του, αλλά και ενσωματώνονται σε μία οντότητα οι άνθρωποι που σημάδεψαν τη ζωή αυτού του άνδρα, που υπήρξε τραγικό θύμα των καιρών του, ενισχύοντας την επιδραστική δύναμη της παράστασης. Ο Αυγουστίδης/Τούρινγκ μας ανοίγει ένα κομμάτι από το μυαλό του κι αφήνει τη δίνη των αναμνήσεών του να κατακλύσουν τη σκηνή. Χωρίς χρονολογική σειρά, πιάνει το νήμα μιας αναφοράς για να πάει σε άλλη, στα σχολικά του χρόνια όταν γινόταν ο περίγελως της τάξης αφού τα γούστα του ήταν παράδοξα σε σχέση με τις "αγορίστικες συνήθειες", στη γνωριμία του με τον Άρνολντ, που του στοίχισε την καταδίκη, στην εργασία του στη βρετανική αντικατασκοπία κ.α.

Με ένα μήλο ανά χείρας, αναφορά στον μέγα δάσκαλο Νεύτωνα, αλλά και στο αγαπημένο του παραμύθι, τη "Χιονάτη", από όπου εμπνεύστηκε τον τρόπο της αυτοκτονίας του, ο Αυγουστίδης επιδίδεται σε μια συναρπαστική ερμηνεία μαθηματικής ακρίβειας και τρέλας. Η σκηνοθεσία του Οδυσσέα Παπασπηλιόπουλου τον καθοδηγεί σε αυτήν τη δίνη, δεν αφήνει κομμάτι του χώρου ανεκμετάλλευτο, παίζει με τα φώτα, τις σκιές και τους ήχους (φωτισμοί του Νίκου Βλασόπουλου), δημιουργώντας ένα σύμπαν που, ενώ είναι απολύτως απτό, συλλαμβάνει κάτι από τον απέραντο κόσμο των μαθηματικών και το συναρπαστικό μυαλό του ήρωα. Εξαιρετική η συμβολή του σκηνικού της Όλγας Μπρούμα, που ενώ αποτυπώνει με ρεαλισμό το διαμέρισμα της δεκαετίας του ’50, δίνει όλες τις ευκαιρίες στη σκηνοθετική οπτική να απογειώσει το θέαμα πέρα από το αυστηρά ρεαλιστικό. Και δεν είναι μόνο ο ερμηνευτικός μόχθος, η σκηνοθετική μαεστρία και η τεχνική αρτιότητα που εξυψώνουν την παράσταση αλλά και το ιδεολογικό της βάρος. Σε μια εποχή που ο ακραίος συντηρητισμός επανακάμπτει με ανησυχητικούς ρυθμούς, η παράσταση (που ενδείκνυται και για μαθητές Λυκείου) δείχνει πως η τέχνη μπορεί να παίξει κοινωνικό και παιδευτικό ρόλο χωρίς να γίνεται προπαγανδιστική ή στρατευμένη.